基于ResNet的猫狗分类实战:PyTorch深度学习指南
2025.09.18 17:01浏览量:0简介:本文通过PyTorch框架,详细介绍如何使用ResNet模型实现猫狗图像分类,涵盖数据准备、模型构建、训练优化及部署全流程,适合具备基础知识的开发者实践。
实战——使用ResNet实现猫狗分类(PyTorch)
一、引言:为什么选择ResNet与猫狗分类?
在计算机视觉领域,图像分类是基础且重要的任务。猫狗分类作为经典案例,既能验证模型性能,又具备实际应用价值(如宠物识别、内容审核)。传统CNN(卷积神经网络)在深层网络中面临梯度消失问题,而ResNet(残差网络)通过引入残差连接(Residual Block),有效解决了这一问题,成为深度学习领域的里程碑模型。
本文将基于PyTorch框架,从零实现一个完整的猫狗分类流程,包括数据加载、模型构建、训练优化及结果评估。通过实战,读者将掌握:
- 如何使用PyTorch加载与预处理图像数据;
- ResNet的核心结构与实现细节;
- 迁移学习的应用技巧;
- 模型训练与调优的实战经验。
二、环境准备与数据集
1. 环境配置
- Python版本:3.8+
- 依赖库:
pip install torch torchvision matplotlib numpy
- 硬件要求:GPU(推荐NVIDIA显卡)以加速训练。
2. 数据集准备
使用Kaggle公开的猫狗分类数据集(Dogs vs. Cats),包含25,000张训练图像(12,500猫/12,500狗)和12,500张测试图像。数据目录结构如下:
data/
train/
cat.0.jpg
dog.0.jpg
...
test/
1.jpg
2.jpg
...
3. 数据预处理
使用torchvision.transforms
进行图像标准化与增强:
import torchvision.transforms as transforms
transform = transforms.Compose([
transforms.Resize(256), # 调整图像大小
transforms.CenterCrop(224), # 中心裁剪
transforms.ToTensor(), # 转为Tensor
transforms.Normalize( # 标准化(均值与标准差)
mean=[0.485, 0.456, 0.406],
std=[0.229, 0.224, 0.225]
)
])
三、ResNet模型实现
1. 残差块(Residual Block)
ResNet的核心是残差连接,其公式为:
输出 = F(x) + x
其中F(x)是卷积层的输出,x是输入。代码实现如下:
import torch.nn as nn
class ResidualBlock(nn.Module):
def __init__(self, in_channels, out_channels, stride=1):
super().__init__()
self.conv1 = nn.Conv2d(in_channels, out_channels, kernel_size=3, stride=stride, padding=1)
self.bn1 = nn.BatchNorm2d(out_channels)
self.conv2 = nn.Conv2d(out_channels, out_channels, kernel_size=3, stride=1, padding=1)
self.bn2 = nn.BatchNorm2d(out_channels)
# 1x1卷积调整维度(当输入输出通道数不同时)
self.shortcut = nn.Sequential()
if stride != 1 or in_channels != out_channels:
self.shortcut = nn.Sequential(
nn.Conv2d(in_channels, out_channels, kernel_size=1, stride=stride),
nn.BatchNorm2d(out_channels)
)
def forward(self, x):
residual = x
out = nn.functional.relu(self.bn1(self.conv1(x)))
out = self.bn2(self.conv2(out))
out += self.shortcut(residual) # 残差连接
out = nn.functional.relu(out)
return out
2. 完整ResNet模型
以ResNet-18为例,构建包含4个残差块组的网络:
class ResNet(nn.Module):
def __init__(self, num_classes=2):
super().__init__()
self.in_channels = 64
# 初始卷积层
self.conv1 = nn.Conv2d(3, 64, kernel_size=7, stride=2, padding=3)
self.bn1 = nn.BatchNorm2d(64)
self.maxpool = nn.MaxPool2d(kernel_size=3, stride=2, padding=1)
# 4个残差块组
self.layer1 = self._make_layer(64, 2, stride=1)
self.layer2 = self._make_layer(128, 2, stride=2)
self.layer3 = self._make_layer(256, 2, stride=2)
self.layer4 = self._make_layer(512, 2, stride=2)
# 全局平均池化与分类层
self.avgpool = nn.AdaptiveAvgPool2d((1, 1))
self.fc = nn.Linear(512, num_classes)
def _make_layer(self, out_channels, num_blocks, stride):
strides = [stride] + [1] * (num_blocks - 1)
layers = []
for stride in strides:
layers.append(ResidualBlock(self.in_channels, out_channels, stride))
self.in_channels = out_channels
return nn.Sequential(*layers)
def forward(self, x):
x = nn.functional.relu(self.bn1(self.conv1(x)))
x = self.maxpool(x)
x = self.layer1(x)
x = self.layer2(x)
x = self.layer3(x)
x = self.layer4(x)
x = self.avgpool(x)
x = torch.flatten(x, 1)
x = self.fc(x)
return x
3. 迁移学习优化
为加速训练,可直接加载预训练的ResNet模型(如PyTorch内置的torchvision.models.resnet18
),并替换最后的全连接层:
import torchvision.models as models
def get_pretrained_resnet(num_classes=2):
model = models.resnet18(pretrained=True)
model.fc = nn.Linear(model.fc.in_features, num_classes) # 替换分类层
return model
四、模型训练与评估
1. 数据加载器
使用torch.utils.data.DataLoader
批量加载数据:
from torch.utils.data import DataLoader
from torchvision.datasets import ImageFolder
train_dataset = ImageFolder('data/train', transform=transform)
train_loader = DataLoader(train_dataset, batch_size=32, shuffle=True)
2. 训练循环
定义损失函数(交叉熵)与优化器(Adam):
import torch.optim as optim
model = get_pretrained_resnet()
criterion = nn.CrossEntropyLoss()
optimizer = optim.Adam(model.parameters(), lr=0.001)
def train(model, train_loader, criterion, optimizer, epochs=10):
model.train()
for epoch in range(epochs):
running_loss = 0.0
for inputs, labels in train_loader:
optimizer.zero_grad()
outputs = model(inputs)
loss = criterion(outputs, labels)
loss.backward()
optimizer.step()
running_loss += loss.item()
print(f'Epoch {epoch+1}, Loss: {running_loss/len(train_loader):.4f}')
3. 评估指标
计算准确率:
def evaluate(model, test_loader):
model.eval()
correct = 0
total = 0
with torch.no_grad():
for inputs, labels in test_loader:
outputs = model(inputs)
_, predicted = torch.max(outputs.data, 1)
total += labels.size(0)
correct += (predicted == labels).sum().item()
print(f'Accuracy: {100 * correct / total:.2f}%')
五、实战优化技巧
- 学习率调度:使用
torch.optim.lr_scheduler.StepLR
动态调整学习率。 - 数据增强:在
transforms
中加入随机旋转、翻转等操作提升泛化能力。 - 早停机制:监控验证集损失,避免过拟合。
- 模型保存:保存最佳模型权重:
torch.save(model.state_dict(), 'best_model.pth')
六、总结与扩展
通过本文,读者已掌握:
- ResNet的核心原理与PyTorch实现;
- 迁移学习在图像分类中的应用;
- 完整的训练-评估流程。
扩展方向:
- 尝试更深的ResNet变体(如ResNet-50);
- 部署模型到移动端或Web服务;
- 探索多标签分类或目标检测任务。
ResNet的成功证明了残差连接在深度学习中的普适性,而猫狗分类案例则为初学者提供了低门槛的实践入口。希望本文能成为读者深度学习之路的实用指南!
发表评论
登录后可评论,请前往 登录 或 注册